Xe tự lái – ‘Con dao hai lưỡi’ mà các hãng đưa cho người dùng

Năm 2022, Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia (NHTSA) đã công bố một báo cáo, trong đó nêu ra các vụ tai nạn liên quan đến các phương tiện sử dụng công nghệ tự lái.

Báo cáo này bao gồm dữ liệu được thu thập trong khoảng 10 tháng từ mùa hè năm 2021.

Cụ thể, các phương tiện có thể tự lái hoàn toàn như Google Waymo hoặc xe của Cruise LLC (công ty con của General Motors) đã để xảy ra 130 vụ tai nạn, hầu hết số này xảy ra là do bị đâm từ phía sau.

Trong 130 vụ này thì có 108 vụ không gây thương tích, và chỉ một trong số đó dẫn đến thương tích nghiêm trọng.

Trong khi đó, những chiếc xe có hệ thống lái bán tự động dường như để xảy ra nhiều va chạm hơn khi có đến gần 400 vụ. Tất cả số này đã làm 6 người chết và 5 người bị thương nặng.

Tuy nhiên, điều làm các nhà điều tra quan tâm không phải là việc xe tự lái hoàn toàn an toàn hơn xe bán tự động, mà là một vấn đề khác.

Theo đó, khi nghiên cứu, cơ quan điều tra đã phát hiện ra nhiều vụ tai nạn mà trong đó, người lái đã nhìn thấy vật cản khoảng 8 giây trước khi va chạm nhưng lại không có hành động gì cho đến khi chỉ còn cách từ 2 - 5 giây.

Như vậy, có vẻ vấn đề không hoàn toàn là do các hệ thống lái tự động xảy ra sai sót, mà còn do sự chủ quan của người lái trong việc điều khiển chiếc xe. Nếu người lái không để hết phần việc cho hệ thống tự lái thì có lẽ các trường hợp nêu trên sẽ không xảy ra.

Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể vì lý do đó mà lại đổ hết trách nhiệm cho người lái, bởi vì chính các hãng cũng đã sử dụng những từ ngữ “thổi phồng” tính năng hay tỏ ra mập mờ khi quảng bá tính năng. Chính vì vậy, nhiều khách hàng đã tưởng rằng hệ thống tự lái của xe có thể điều khiển được toàn bộ quá trình lái xe, từ đó dẫn tới sao nhãng trong quá trình lái.

Mặc dù các hãng đã biện minh rằng họ có hệ thống cảnh báo cho người lái phải chú ý, thế nhưng trên thực tế, người lái sẽ không kịp chuẩn bị để có thể xử lý cho mọi tình huống.

Vì vậy, NHTSA có kế hoạch triển khai một bài kiểm tra xem liệu hệ thống tự lái của xe có tác động tới con người (để giảm các rủi ro về an toàn) hay không?

Cho đến nay, không có dữ liệu nào khẳng định rằng các tính năng tự động hóa một phần giúp cho việc lái xe trở nên an toàn hơn. Việc cần làm bây giờ là các cơ quan như NHTSA phải đưa ra những tiêu chuẩn để có để đánh giá chính xác độ an toàn của xe.

Bên cạnh đó, những cơ quan này cũng nên yêu cầu các hãng hạn chế sử dụng các thuật ngữ làm phóng đại khả năng của một chiếc xe.

Những nói qua thì cũng phải nói lại, rằng bản thân những người lái xe cũng cần nhớ rằng kỷ nguyên của xe tự lái vẫn chưa bắt đầu. Hiện tại, chúng vẫn chỉ là một trợ thủ giúp đỡ chúng ta trong việc lái xe mà thôi.

Vì vậy, hãy luôn tập trung mỗi khi lái xe để bảo đảm an toàn cho chính bạn và cả những người tham gia giao thông xung quanh!