Những triệu chứng hư hỏng ở ổ trục bánh xe

Nhiều người có thể biết rằng xe hơi không thể vận hành an toàn hoặc hiệu quả nếu không có một cụm bánh xe chắc chắn. Nhưng không không nhiều người nhận ra rằng, bánh xe không phải là một thành phần riêng lẻ.

Trên thực tế, để nói về việc cấu tạo nên một cụm bánh xe rất phức tạp bởi vì chúng bao gồm nhiều bộ phận được kết nối với nhau.

Một minh họa cụ thể cho điều này là ổ trục bánh xe hay vòng bi bánh xe. Vòng bi bánh xe là yếu tố quan trọng để bánh xe hoạt động trơn tru, đặc biệt là nó còn có ảnh hưởng đến moay-ơ, lốp và các bộ phận khác.

Ổ trục rất dễ bị hỏng hóc do sử dụng quá công suất. Vậy nên chúng ta cần phải biết những triệu chứng và dấu hiệu xuống cấp của chú ng.

1. Ổ trục xe hơi là gì?

Một bộ vòng bi hay vòng bi côn là những gì cấu tạo nên ổ trục bánh xe. Ổ bi và ổ côn đều làm bằng thép. Một vòng kim loại sẽ giữ các ổ trục này ở đúng vị trí để chúng có thể xoay tự do. Nó được gọi là “moay-ơ”, một miếng kim loại rỗng nằm ở giữa bánh xe. Vòng bi bánh xe được thiết kế vừa với moay-ơ để bánh xe có thể quay.

2. Ổ trục bánh xe hoạt động như thế nào?

Để dễ dàng, hãy tưởng tượng có 2 chiếc nhẫn, chiếc này lớn hơn chiếc kia, sau đó bạn đặt chiếc nhẫn nhỏ vào bên trong chiếc nhẫn lớn và chèn nhiều quả bóng thép nhỏ vào giữa chúng.

Bây giờ bạn giữ yên vòng trong, lúc đó vòng còn lại sẽ di chuyển khi nó lăn nhờ vào chuyển động của các quả bóng thép nhỏ.

3. Ổ trục bánh xe có thể dùng trong bao lâu?

Mặc dù vòng bi bánh xe được thiết kế để kéo dài tuổi thọ của xe nhưng chúng có thể bị mòn và hỏng.

Vòng bi bánh xe thường có tuổi thọ từ 137,000 km đến 161,000 km trước khi chúng phải được bảo trì. Tuy nhiên, vòng bi bánh xe của một số phương tiện có tuổi thọ cao hơn đáng kể so với những loại khác. Nó phụ thuộc vào chất lượng ổ trục bánh xe và các điều kiện lái khác nhau.

Vì vòng bi được định vị trên bánh xe nên chúng phải chịu được điều kiện thời tiết và lái xe khắc nghiệt, bao gồm ổ gà, gờ giảm tốc, mưa, bụi, v.v. Những điều kiện phức tạp này có thể rút ngắn tuổi thọ của chúng, vậy nên thay vì dựa vào lịch bảo dưỡng của ổ trục, bạn nên theo dõi các dấu hiệu cho thấy ổ trục bánh xe đang xuống cấp.

4. Nguyên nhân gây hư hỏng vòng ổ trục của bánh xe?

Ổ trục bánh xe rất dễ bị hư hỏng khi va phải ổ gà, lề đường cao hoặc gờ giảm tốc ở tốc độ cao.

Nếu nước, bùn, muối đường hoặc cát thấm qua vòng đệm và tiếp xúc với ổ trục, nó sẽ làm nhiễm bẩn lớp mỡ bò, khiến ổ trục bị mòn sớm và hỏng hóc.

Ngoài ra, việc không quan tâm đến các ổ trục bị hư hỏng có thể gây hại cho khớp vận tốc không đổi (khớp CV) hoặc hộp số tự động của xe. Khớp CV bên ngoài kết nối trục truyền động với các bánh xe, trong khi khớp CV bên trong kết nối trục truyền động với hộp số.

5. Triệu chứng hư hỏng của ổ trục bánh xe

5.1. Âm thanh vo ve

Dấu hiệu đầu tiên bạn sẽ nhận thấy là âm thanh vận hành hơi khác thường.

Thông thường, ban đầu sẽ xuất hiện một âm thanh vo ve khó nghe và dễ bị nhầm lẫn với âm thanh của lốp non hơi. Tuy nhiên, khi hư hỏng trở nên tồi tệ hơn, tiếng ù trở nên to hơn, gần bằng vận hành của động cơ.

5.2. Âm thanh hú và rít

Trong hầu hết các trường hợp, nối tiếp tiếng vo ve là tiếng hú và sau đó là tiếng rít.

Khi ổ trục chịu thêm hư hỏng và sử dụng hết lượng dầu bôi trơn, về mặt nó sẽ bị khô. Sau đó, âm thanh sẽ phát ra do sự gia tăng ma sát tồn tại giữa các bộ phận kim loại bên trong. Khi bạn lái xe nhanh hơn, lực tác dụng lên ổ trục sẽ nhiều hơn, điều này sẽ làm tăng thêm tiếng ồn.

5.3. Âm thanh cạch cạch

Khi sự cố đã chuyển sang giai đoạn tồi tệ hơn, bạn có thể nghe thấy tiếng lách cách từ bánh xe khi lái xe. Nó không quá to, nhưng nếu bạn mở cửa sổ khi đang lái xe, bạn có thể nghe thấy nó.

Ban đầu, nó chỉ nghe giống như một quả bóng kim loại nhỏ đập vào bánh xe, nhưng âm thanh đó sẽ tăng dần theo thời gian.

Ví dụ, trường hợp âm thanh vo ve dễ bị hiểu nhầm là khớp CV bị trục trặc. Nếu đây là triệu chứng duy nhất mà bạn gặp phải thì hãy kiểm tra kỹ lưỡng khung gầm để tránh mắc lỗi.

5.4. Tiếng mài

Vòng bi bánh xe đã hết tuổi thọ sử dụng khi nó bắt đầu phát ra tiếng mài nghiến. Trong hầu hết các trường hợp, điều này cho thấy rằng các bộ phận bên trong của ổ trục hầu như không liên kết được với nhau và ổ trục sẽ bị hỏng hoàn toàn.

Thậm chí là ổ trục có thể bị kẹt khiến cho bánh xe không quay được. Nó sẽ tạo ra âm thanh tương tự như tiếng các mảnh kim loại đang mài vào nhau.

5.5. Vô lăng bị rung

Vòng bi bánh xe bị lỗi có thể tạo ra rung động ở vô lăng, đặc biệt là khi bánh trước bị ảnh hưởng. Nếu chỉ có vòng bi bánh sau bị lỗi, rung động chủ yếu được cảm nhận bên dưới ghế ngồi.

Bánh xe không cân bằng thường gây rung tay lái; do đó, bạn nên kiểm tra ổ trục bị lỗi nếu các rung động đi kèm với tiếng vo ve hoặc tiếng nghiến.

5.6. Đèn cảnh báo ABS xuất hiện trên bảng điều khiển

Do cảm biến tốc độ (trong phần lớn các trường hợp) được đặt trong cùng một cụm bánh xe nên đèn cảnh báo ABS có thể sáng. Khi vòng bi đã hết tuổi thọ sử dụng, nó có thể bị chao đảo dẫn đến hệ thống ABS bị lỗi.

5.7. Bánh xe lắc lư

Đây là một trong những dấu hiệu cho thấy ổ trục bánh xe đã xuống cấp nghiêm trọng. Tương tự như tiếng nghiến, nếu thấy triệu chứng này thì bạn nên thay ổ trục bánh xe ngay. Vì ổ trục giữ toàn bộ bánh xe vào trục truyền động nên hư hỏng sẽ dẫn đến nhiều trường hợp không mong muốn.

Điều này cho thấy toàn bộ cụm bánh xe có hoạt động không an toàn. Nguyên nhân điển hình nhất của việc này là do lồng và các con lăn trong ổ trục bị hỏng. Chúng ta có thể xác định nó bằng cách nâng xe lên và cố gắng xoay bánh xe từ bên này sang bên kia.

5.8. Xe kéo sang một bên

Vì bánh xe gần như không cân bằng nên ngoài việc lắc lư thì bạn còn có thể nhận thấy nó đang bị lệch sang một bên. Trường hợp này giống với khi lốp ô tô không được cân bằng, hoặc khi một trong các lốp không được bơm căng đúng mức.

Ban đầu, lực kéo sẽ hơi khó nhận thấy; tuy nhiên, nếu bạn không sửa chữa kịp thời, việc kéo sang một bên này có thể ngày càng trầm trọng hơn.

5.9. Độ phản hồi vô lăng

Việc cụm trục ở một bên không hoạt động bình thường sẽ biểu hiện ở hệ thống lái của xe nếu sự cố vẫn tiếp diễn. Thay vì có tốc độ phản hồi như thường ngày, ta sẽ có cảm giác nó hơi chậm trễ, như thể nó đang gặp vấn đề nào đó.

Nhìn chung, đây là một trong những triệu chứng tiêu cực liên quan đến ổ trục bánh xe.

5.10. Vết dầu mỡ trên đùm bánh xe, vành bánh xe

Dấu hiệu cuối cùng trong danh sách này là các vết dầu mỡ trên trục hoặc vành, và đây có thể là dấu hiệu ít rõ ràng nhất.

Trong hầu hết các trường hợp khi mà tất cả các triệu chứng ban đầu đã xuất hiện, bạn có thể sẽ không nhận thấy vấn đề về dầu mỡ. Tuy nhiên, nếu nhìn thấy nó, chẳng hạn như khi thay lốp hoặc kiểm tra, hãy xem xét lại cẩn thận.

Kiểm tra ngay nếu bạn nhận thấy dầu đặc, thường có màu đen hoặc xanh lá cây xung quanh tâm ổ bánh xe, ở phần bên trong của vành hoặc trên nắp chụp ổ.

Nguyên nhân được xác định là do ron bị hỏng hoặc thiếu trên ổ trục, khiến tất cả chất bôi trơn thoát ra ngoài. Thiếu chất bôi trơn, ổ trục bánh xe sẽ bị hư hỏng nghiêm trọng.

6. Phần kết luận

Khi thảo luận về các triệu chứng của ổ trục bánh xe, điều quan trọng là bạn phải nhận ra chúng và phản hồi kịp thời.

Triệu chứng đầu tiên bạn sẽ nhận thấy là âm thanh vo ve, tiếp theo là các âm thanh khác. Khoảng thời gian từ khi các âm thanh này xuất hiện tới khi các triệu chứng khác xảy ra khá dài. Ít nhất là vài trăm hoặc thậm chí vài nghìn km thì chúng mới xảy ra, vậy nên bạn sẽ có đủ thời gian để giải quyết vấn đề.

Cho đến lúc đó, chiếc xe vẫn có thể lái được nhưng bạn không nên chủ quan. Khi nó tiến triển đến mức bánh xe lắc lư, vô lăng rung hoặc bánh xe bị lắc quá mức, vấn đề đã quá nghiêm trọng. Khả năng ổn định của xe có thể bị suy giảm, điều này rất nguy hiểm.

Tốt nhất là bạn nên tránh để tình huống diễn biến đến mức nặng nề và hãy giải quyết ngay từ những tiếng vo ve đầu tiên.