Crashgate 2008: Pha ’che mắt thánh’ của FIA

Tiết lộ của Fellipe Massa về tranh chấp kết quả của mùa giải 2008 đã khơi mào dư luận về scandal hàng đầu lịch sử F1 - Crashgate 2008.

Hành động của Massa được thúc đẩy bởi những hé lộ từ cựu lãnh đạo F1, Bernie Ecclestone, về vụ va chạm cố ý của Nelson Piquet Jr nhằm giúp Renault chiến thắng tại GP Singapore 2008.

Ecclestone cho biết, cả ông lẫn cựu chủ tịch FIA lúc bấy giờ là Max Mosley đều biết rõ tình hình nhưng đã thuyết phục Piquet giữ bình tĩnh nhằm mục đích bảo vệ danh tiếng của F1.

Theo quy tắc, việc phân loại giải vô địch sau lễ trao giải của FIA vào cuối năm là không thể, vì vậy Lewis Hamilton đã được trao giải và mọi thứ cứ diễn ra suôn sẻ. FIA đã nắm rõ tình hình và lẽ ra họ nên huỷ chặng Singapore GP.

Bình luận của Ecclestone đã hé lộ những che đậy để bảo vệ F1 khỏi phản ứng từ dư luận, cũng như thúc đẩy Massa đi xa hơn trong cuộc đấu tranh pháp lý.

Tại sao vụ scandal này không được xử lý mặc dù FIA đã biết rõ? Câu trả lời nằm trong buổi phỏng vấn của Mosley và Charlie Whiting - cựu giám đốc điều hành chặng đua năm ấy trong bộ phim tài liệu ‘Mosley: It’s Complicated’, được phát hành vào năm 2021.

1. Phỏng vấn tại GP Brazil

Vụ va chạm cố ý của Nelson Piquet Jr đã được tiết lộ cho Whiting tại GP Brazil, chặng đua tranh WDC 2008 giữa Lewis Hamilton và Felipe Massa.

Tại Brazil, cha của tay đua bên Nelson Piquet đã chia sẻ với Whiting rằng vụ va chạm của con trai ông là mưu kế của Flavio Briatore - đội trưởng của Renault thời đó, đi kèm với lời dặn “hãy giữ thông tin ấy cho chính mình” vì ông biết Whiting sẽ báo cáo với Mosley.

Thông tin từ Whiting đã được kiểm chứng bởi chính Nelson Piquet Sr khi điều tra vào năm 2009.

Piquet nói: “Ở Brazil, tôi đã gặp Charlie và tôi nói ‘xem này, điều gì có thể xảy ra với Nelson nếu tôi tiết lộ chuyện này?’ Và tôi sợ sẽ làm hỏng sự nghiệp của Nelson.”

2. Sự thiếu hụt về bằng chứng

Trong khi Whiting báo cáo lại với Mosley về những gì Piquet nói, FIA đã tránh việc tiến hành một cuộc điều tra chính thức ngay lúc đó. Max Mosley với kinh nghiệm của một luật sư, cho rằng bất chấp lời nói của Piquet Sr., FIA không thể buộc tội vì không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy Piquet đã cố tình đâm xe tại Singapore.

Mosley nói rằng lúc đó ông đã tuyển dụng các điều tra viên cấp cao phỏng vấn Piquet Jr. để có tuyên bố chính thức về những gì đã xảy ra. Nhưng ngay cả như vậy, ông vẫn cảm thấy không đủ thông tin để hành động.

Mosley nói thêm: “Chúng tôi đã có tuyên bố, và tuyên bố có chữ ký của anh ấy. Nhưng điều đó là chưa đủ bởi vì tôi biết rằng, ngay cả khi tôi đưa ra tuyên bố với toàn bộ câu chuyện và Nelson Jr. đưa ra bằng chứng, thì lời bào chữa sẽ là ‘Chúng tôi vừa sa thải anh ta. Anh ta chỉ đang cay cú thôi. Anh ta chỉ đang cố gây rắc rối thôi.’”

3. Phỏng vấn tại Spa Francorchamps

Mosley cho biết, chỉ sau khi FIA cử các điều tra viên và luật sư đến GP Bỉ 2009 để phỏng vấn đại diện của Renault thì cơ quan chủ quản mới có đủ cơ sở để làm việc.

Những điều tra viên này đã được đưa vào bãi đua một cách không hợp pháp và bằng mọi cách để không ai biết, với nỗi sợ Briatore có thể đóng cửa toàn bộ đội đua.

Những cuộc phỏng vấn ở Spa đã thuyết phục FIA rằng tình huống đã đủ nghiêm trọng để đưa lên Hội đồng Thể thao Mô tô Thế giới của FIA, đồng thời đưa ra một số thông tin về tình hình của Fernando Alonso.

Mosley cho rằng, Alonso là người đầu tiên được triệu tập và tay đua này đã phủ nhận những gì đã xảy ra. Điều tra viên với nhiều kinh nghiệm thẩm vấn cho rằng Alonso nói đúng sự thật, mặc dù dư luận cho rằng tay đua người Tây Ban Nha biết nhiều hơn vậy.

Tuy nhiên, câu trả lời “Tôi không thể trả lời câu hỏi ấy” từ Pat Symonds - một trong 4 người có liên quan đến tình huống này - đã đủ căn cứ để FIA coi là lời thú tội từ Renault, dẫn đến việc Briatore bị triệu tập trước Hội Đồng Thế Giới. Những cá nhân này sau đó đã bị cấm khỏi F1.

Mặc dù rõ ràng là FIA muốn đảm bảo rằng họ có tất cả bằng chứng cần thiết trước khi hành động, nhưng đối với Massa, câu hỏi thực sự lúc này là liệu anh ấy có tin rằng cơ quan quản lý đua xe có thể hành động sớm hơn?