Làm rõ 2 ý nghĩa đằng sau thuật ngữ quen thuộc ECU

Khi nhắc đến ECU, nhiều người thường nghĩ đến bộ điều khiển động cơ (Engine Control Unit). Tuy nhiên, ECU còn mang một ý nghĩa khác là bộ điều khiển điện tử (Electronic Control Unit). Tùy thuộc vào từng mẫu xe cụ thể hoặc chủ đề đang được đề cập mà ECU được hiểu theo các nghĩa khác nhau.

Nếu hiểu theo nghĩa là bộ điều khiển điện tử thì chức năng của ECU lại không hề liên quan đến động cơ. Thay vào đó, nó có tác dụng điều khiển các thiết bị như túi khí hoặc khóa cửa điện…

Tuy nhiên, nếu hiểu theo nghĩa phổ biến hơn là bộ điều khiển động cơ thì ECU lại là một chi tiết không thể thiếu trong xe hơi hiện nay. ECU có kích thước tương đương với một hộp xì gà và được đặt ở dưới nắp capo xe.

Khi này, ECU có chức năng chính là thu thập, xử lý và điều khiển một số thành phần liên quan đến động cơ, ví dụ như nhiệt độ nước làm mát, vị trí bướm ga, kim phun nhiên liệu, cuộn dây bugi... Ngoài ra, một số ECU hiện nay còn có thể điều khiển thêm cả hệ thống kiểm soát hành trình (Cruise Control) hoặc hệ thống chống bó cứng phanh (ABS).

Cụ thể, ECU tự động thêm hoặc bớt nhiên liệu và điều chỉnh thời gian đánh lửa của động cơ, từ đó giúp xe đạt hiệu suất tối ưu. Việc làm này về lâu dài sẽ giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm lượng khí thải và bảo vệ cho động cơ tránh hư hỏng.

Khi ECU gặp lỗi, động cơ sẽ không thể hoạt động và gây ra nhiều rắc rối. Thông thường, các kỹ sư cũng thiết kế một chế độ tự động để ngay cả khi ECU gặp trục trặc, động cơ vẫn có thể hoạt động được. Chế độ này được kích hoạt trong trường hợp ECU (hoặc các cảm biến cung cấp thông tin cho nó) bị lỗi. Tuy nhiên, xe không thể vận hành một cách bình thường mà sẽ bị hạn chế hơn về công suất và tốc độ.

Chế độ nêu trên chỉ phù hợp để “chữa cháy” khẩn cấp và giúp xe đến được các trạm dịch vụ sửa chữa, thay vì phải gọi dịch vụ cứu hộ ngay lập tức. Khi chế độ này được kích hoạt, bảng điều khiển trong cabin sẽ hiển thị đèn lỗi động cơ để người lái nắm được tình trạng của xe.

Ngoài ra, ECU cũng được lập trình riêng cho từng mẫu xe. Chúng ta biết rằng, hai mẫu xe khác nhau thường không thể dùng lẫn các bộ phận. Do vậy, chúng ta hầu như không thể sử dụng chung ECU cho hai xe, thậm chí kể cả khi chúng giống nhau từ kiểu dáng, động cơ hay năm sản xuất.

Để giải quyết các lỗi ECU gặp phải, chủ xe cần đưa xe đến các gara chính hãng. Tuy nhiên, một số gara tư nhân cũng có thể lập trình ECU cho một số loại xe cụ thể, đồng thời sửa chữa một bộ ECU bị trục trặc.