Tại sao cúp F1 không được trao ngay sau chặng cuối?

Trong nhiều môn thể thao, sự kiện cuối cùng của mùa giải thường cũng là thời điểm trao cúp cho người chiến thắng. Ví dụ, tại giải Indy 500, cúp Borg-Warner được trao cho tay đua vô địch chỉ vài chốc sau khi bước ra khỏi xe. Tại World Cup, cúp cũng được trao cho đội chiến thắng ngay sau khi tiếng còi mãn cuộc vang lên.

Thế nhưng, chiếc cúp Công thức 1 lại không bao giờ có mặt tại chặng đua cuối cùng của mùa giải. Tại sao lại như vậy? Mời bạn đọc cùng Otoman tìm hiểu trong bài viết sau.

1. Nhà vô địch thế giới F1 có được giữ cúp không?

Trước hết, ở mỗi chặng, có hai danh hiệu được trao cúp: tay đua (driver) và đội đua (constructor). Một sự thật ít được biết đến là các tay đua thường không giữ cúp này. Các đội đua thường sẽ đưa ra một điều khoản trong hợp đồng quy định rằng họ được giữ lại cúp mà tay đua giành được. Sau đó, tay đua có thể được đội của mình cho (hoặc phải trả tiền để mua) một bản sao của chiếc cúp đó. Tất nhiên, cũng có một số trường hợp ngoại lệ ở một số đội và một số tay đua.

Vào cuối mùa giải, khi được chính thức trao danh hiệu vô địch thế giới, tay đua và đội đua về nhất sẽ được giữ lại cúp trong vòng một năm. Cuối mùa giải năm tiếp theo, hai cúp này phải được trả lại cho ban tổ chức.

2. Cúp được trao khi nào?

Hàng năm, cúp vô địch tay đua được trao tại Lễ trao giải FIA. Đây là một sự kiện tách biệt với chặng đua cuối cùng và được tổ chức để vinh danh các thành tích trên và ngoài đường đua. Không chỉ có F1, buổi lễ còn kỷ niệm các sự kiện và chuỗi sự kiện khác do FIA điều hành, trong đó giải thưởng cuối cùng được trao trong buổi lễ chính là Giải vô địch tay đua F1.

Lễ trao giải FIA được tổ chức vào ngày thứ Năm đầu tiên sau chặng cuối của F1. Như vậy, với việc chặng GP Abu Dhabi đã diễn ra vào ngày 12/12 vừa qua, cúp sẽ được trao cho Max Verstappen (tay đua) và Mercedes (đội đua) vào ngày 16/12 sắp tới.

3. Tại sao phải tổ chức buổi lễ này?

Lý do cúp vô địch F1 được trao tại một sự kiện riêng biệt là vì kết quả của chặng đua cuối cùng vẫn có thể được thay đổi sau khi chặng kết thúc.

Trong năm nay, chúng ta đã chứng kiến nhiều trường hợp các tay đua bị phạt sau khi cuộc đua đã kết thúc, và không phải lúc nào FIA cũng có thể đưa ra hình phạt chỉ trong vài giờ đồng hồ. Ví dụ, Sebastian Vettel đã bị truất quyền thi đấu tại GP Hungary khi Aston Martin không thể cung cấp mẫu nhiên liệu được yêu cầu. Chưa hết, Nicholas Latifi và Nikita Mazepin đều bị phạt sau GP Áo vì chạy không đủ chậm khi cờ vàng kép (double yellow flag) được vẫy.

Ngoài ra, Bộ luật Thể thao Quốc tế (International Sporting Code) của FIA cũng cho phép các đội yêu cầu ban quản lý cấp quyền xem xét (right of review) các sự vụ xảy ra nếu phát hiện một số yếu tố mới (có thể thay đổi quyết định mà ban quản lý đã đưa ra trong cuộc đua).

Đơn đề xuất của các đội có thể được nộp trong vòng tối đa 14 ngày sau khi chặng kết thúc, nhưng đề xuất cuối cùng thì phải được gửi ít nhất là 4 ngày trước Lễ trao giải FIA. Năm nay, buổi lễ diễn ra đúng 4 ngày sau chặng cuối. Điều đó có nghĩa là mọi khiếu nại cần được nộp muộn nhất là ngay trong đêm Chủ Nhật (và đó cũng là điều mà Mercedes đã làm).

4. Thiết kế của chiếc cúp có gì đặc biệt?

Chiếc cúp vô địch tay đua có tên và chữ ký của tất cả tay đua chiến thắng trong các mùa giải trước. Những cái tên này lần lượt chạy xung quanh chiếc cúp theo một đường gờ (hình vòng nguyệt quế) xoắn ốc từ dưới lên trên. Ở cuối đường này là một vòng tròn mô tả Trái Đất, biểu thị thế giới – nơi các tay đua là nhà vô địch.

Trong khi đó, chiếc cúp vô địch đội đua có đính logo của các đội chiến thắng qua mỗi năm. Loạt logo này chạy dọc xung quanh các mặt của cúp.