CEO Carlos Tavares: “Stellantis cần tự chế tạo pin riêng”

Tất cả hoặc đa số các hãng xe lớn đều tự sản xuất động cơ riêng. Những chi tiết khác trong hệ truyền động, chẳng hạn như hộp số, có thể được mua từ nhà cung cấp, nhưng động cơ chính là linh hồn của mỗi chiếc xe thành phẩm.

Tuy nhiên, câu chuyện với xe điện lại khác. Chi tiết đắt đỏ nhất trên xe điện là những cell pin lithium-ion trong gói pin, và trong lịch sử, chi tiết này thường không được tự sản xuất bởi hãng xe trực tiếp sử dụng. Thay vào đó, cell pin được sản xuất và cung cấp bởi những thương hiệu điện tử tiêu dùng, chẳng hạn như Panasonic, LG, Samsung và BYD.

Đến nay, chỉ BYD và Tesla - hai thương hiệu xe điện lớn nhất thế giới – đang tự chế tạo pin. Bên cạnh đó, chỉ có BYD thực hiện đồng thời việc cung cấp cho các nhà sản xuất khác.

Song song mối quan hệ hợp tác với Panasonic, công ty gia công pin tại nhà máy Nevada Gigafactory của Tesla, hiện thương hiệu xe điện nước Mỹ đang phải đối mặt với những thách thức trong việc đưa cell pin 4680 mới vào sản xuất quy mô lớn tại nhà máy của hãng ở Austin, Texas. Cell pin mới được thiết kế hoàn toàn bởi Tesla, khác với những sản phẩm hợp tác trước đây cùng Panasonic.

General Motors đồng sở hữu Ultium Cells, công ty sẽ xây dựng ít nhất nhất ba nhà máy tại Bắc Mỹ nhằm sản xuất pin cho Cadillac Lyriq, Chevrolet Silverado EV và những mẫu xe điện khác sử dụng nền tảng Ultium. Đối tác của GM là LG, nhà sản xuất pin đến từ Hàn Quốc từng cung cấp cell pin sử dụng trên mẫu EV Bolt của hãng.

Với việc chuẩn bị ra mắt một số mẫu xe điện, Stellantis phải đưa ra mức giá đủ cạnh tranh. Theo ông Carlos Tavares, CEO Stellantis, tập đoàn này cần tự chế tạo pin riêng, đồng thời tìm những giải pháp giúp linh kiện này nhẹ hơn với mức giá phải chăng hơn. Những xe điện sắp tới của hãng có thể kể tới bao gồm mẫu sedan Chrysler Halcyon hay Jeep Wagoneer S, dòng SUV thuần điện hạng sang.

1. Vấn đề mật độ năng lượng, khối lượng và chi phí

Trong một cuộc phỏng vấn bàn tròn, CEO Carlos Tavares đã chia sẻ rằng ông cảm thấy Stellantis cũng cần tự sản xuất pin. Lý do không khó hiểu: tăng mức độ cạnh tranh về chi phí, giúp giá xe điện trở nên phù hợp với tập khách hành phổ thông. Đó không chỉ là những chủ xe tại thị trường giàu có, chẳng hạn như châu Âu và Bắc Mỹ, mà còn những khu vực kém phát triển hơn, nơi Stellantis có doanh số đáng kể tới từ Fiat.

Ông Tavares phản hồi nhiều nội dung trong buổi phỏng vấn 90 phút, từ kế hoạch giảm giá của những mẫu xe Jeep cho tới việc công ty rút khỏi một số triển lãm lớn. Bởi theo ông, Stellantis có những cách hiệu quả hơn để chi tiêu ngân sách dành cho tiếp thị của hãng. Bên cạnh đó, ông cũng nhận được câu hỏi: “Tại thời điểm nào các nhà sản xuất xe phải đồng thời tự phát triển pin, thay vì mua từ các nhà cung cấp vốn đã và đang thực hiện quá trình nghiên cứu và chế tạo?”

“Tôi nghĩ lý do tự phát triển pin rất đơn giản: những chiếc xe điện hiện đang sản xuất cần giải quyết một vấn đề lớn, đó là không thể chấp nhận mức tăng gần 500kg khối lượng cho mỗi xe. Theo quan điểm của tôi, thách thức lớn của thế hệ xe điện tiếp theo là giảm trọng lượng – mà không thay đổi mức năng lượng lưu trữ - qua đó đảm bảo phạm vi hoạt động.”

Để xe điện được sử dụng làm phương tiện chính cho gia đình tại Bắc Mỹ, 800km là con số có thể chấp nhận.

Để làm được điều đó, ông Tavares cho rằng khả năng lưu trữ năng lượng cần giữ nguyên nhưng chi phí giảm đi đáng kể, nghĩa là mật độ năng lượng của cell pin phải tăng gần như gấp đôi. Nếu thành công, “số lượng cell pin cần thiết giảm xuống, từ đó giảm chi phí và khối lượng xe. Từ đó, xe điện trở thành loại phương tiện dễ tiếp cận hơn.”

Điều đó làm giảm nhu cầu đối với nguyên liệu thô – các kim loại và khoáng chất sử dụng trong pin -nhưng như vậy là chưa đủ. Khi giá giảm, nhu cầu xe điện sẽ tiếp tục tăng, từ đó tạo thêm áp lực đối với nguồn cung nguyên liệu pin và khiến giá tăng cao.

Thành phần của pin cần thay đổi từ những nguyên liệu hiếm sang nguyên liệu thô có trữ lượng dồi dào, tránh gây ra lạm phát và biến động giá. Trung Quốc hiện sở hữu trữ lượng lớn đối với nhiều nguyên liệu cần thiết cho quá trình sản xuất pin.

Khi được hỏi liệu cell pin lithium-sắt-phosphate (LFP) có phải giải pháp, ông Tavares không có câu trả lời chắc chắn: “Có thể là như vậy, cũng có thể là một phương án khác. Sau cùng, rất nhiều đặc tính hóa học ngày nay vẫn chưa được biết, nhưng một điều chắc chắn là chúng ta vẫn đang ở giai đoạn sơ khai của công nghệ này.”

2. Ba startup và mối hợp tác phát triển cell pin

Stellantis từ lâu vẫn luôn đánh giá thấp xe điện, cố CEO Sergio Marchionne từng nổi tiếng khi khuyên khách hàng không mua mẫu Fiat 500e từng bán tại California nhằm tuân thủ quy định môi trường vì công ty chịu lỗ 14.000 đô với mỗi xe.

Tuy vậy, giờ đây khi quá trình chuyển đổi xe điện đã thiết lập vững chắc, làm thế nào để Stellantis có thể cạnh tranh với những nhà cung cấp đã thu thập vô vàn kinh nghiệm, có mặt trên thị trường ít nhất 15 năm?

“Tôi có thể cho biết hãng đang làm gì,” ông Tavares chia sẻ. “Dù không chắc là đủ, nhưng Stellantis đã sở hữu công ty pin riêng mang tên ACC, trong đó chúng tôi là cổ đông lớn nhất (với 45% cổ phần) cùng với Mercedes-Benz và Total Energy.” Công ty đã huy động gần 5 tỷ đô để xây dựng bốn nhà máy gigafactory sản xuất pin tại châu Âu.

Stellantis cũng đặt cược vào những nghiên cứu về các cấu trúc hóa học tương lai của pin. Hãng đã đầu tư vào ba startup độc lập nghiên cứu phát triển ba công nghệ khác nhau. Vào tháng 1 năm 2022, hãng đầu tư vào Factorial, công ty nghiên cứu về pin thể rắn.

Tới tháng 5 năm 2023, hãng tiếp tục đầu tư cho Lyten, công ty nghiên cứu phát triển pin lithium-lưu huỳnh được sử dụng trên mẫu sedan thuần điện Chrysler Halcyon Concept mới ra mắt. Gần đây nhất, vào tháng 1/2024, Stellantis đã bổ sung thêm startup thứ ba Tiamat, công ty phát triển pin natri-ion hoàn toàn không sử dụng tới lithium.

Trong khi đó, dù không được ông Tavares nhắc tới, Stellantis đã và đang xây dựng hai nhà máy liên doanh sản xuất pin xe điện tại Kokomo, Indiana. Đối tác của hãng là Samsung SDI đến từ Hàn Quốc. Những nhà máy này sẽ cung cấp cell pin cho một số dòng xe sẽ ra mắt trong hai năm tới, bao gồm cả mẫu SUV hạng sang Jeep Wagoneer S và SUV địa hình thuần điện Jeep Recon.

Với việc xe Jeep được giảm giá gần đây, Stellantis chi nhánh Hoa Kỳ cho thấy mức độ nhận thức sâu sắc nhu cầu dành cho xe điện giá rẻ cũng như những dòng SUV điện cao cấp hơn. Ông Tavares cho rằng khoản đầu tư của công ty vào nhà sản xuất Leapmotor đến từ Trung Quốc giúp những mẫu xe điện của thương hiệu này có thể được sản xuất tại bất kỳ nhà máy Stellantis nào tại Hoa Kỳ.

Bất kỳ hoạt động nào cũng sẽ giúp thỏa mãn những quy định nhằm nhận được ưu đãi từ chính phủ dành cho xe điện: cần phải lắp ráp tại Bắc Mỹ. Những yêu cầu khác – nguyên liệu kim loại, nguyên vật liệu và quy trình chế tạo pin đến từ những quốc gia không thù địch và quá trình lắp ráp pin tại Hoa Kỳ - cũng được vị CEO quan tâm.

Những mẫu xe ra mắt trong năm nay sẽ giúp thị trường hiểu rõ hơn về chiến lược đối với những dòng xe thuần điện giá rẻ của tập đoàn Stellantis. Trong khi đó, ông Tavares cũng không phải CEO duy nhất của một hãng xe phải đối mặt với yêu cầu tự phát triển và sản xuất pin cho các mẫu xe điện trong tương lai - và cách để cạnh tranh với những đối thủ từ Trung Quốc.