Sau vụ Dieselgate năm 2015, Volkswagen lại tiếp tục bị kiện

Theo một cố vấn tại Tòa án Công lý Châu Âu (CJEU), việc tập đoàn Volkswagen sử dụng phần mềm trên xe hơi nhằm thay đổi lượng khí thải được xem là bất hợp pháp. Phần mềm này có thể được liệt vào dạng thiết bị đánh lừa (defeat device).

Một luật sư có tên Athanasios Rantos đã thay mặt cho các khách hàng của Volkswagen trình bày lập luận trước các thẩm phán tại tòa án tối cao châu Âu (sau khi trình lên tòa án tối cao Áo), đồng thời truy vấn tính hợp pháp của các thiết bị xử lý phát thải kể trên. Hiện có ba trường hợp đang được xét xử tại CJEU liên quan đến các xe của tập đoàn Volkswagen. Ba chiếc xe này được cài đặt phần mềm vô hiệu hóa quá trình lọc khí thải khi nhiệt độ môi trường đạt dưới 15 độ C (hoặc trên 33 độ C nếu xe ở độ cao hơn 1,000 m).

Trước khi thẩm phấn đưa ra phán quyết cuối cùng, Rantos cũng nhấn mạnh một phán quyết khác của chính CJEU từ tháng 12/2020. Lúc đó, CJEU xác định rằng trong quá trình phê duyệt xe, một thiết bị đánh lừa đã được Volkswagen thiết kế để cải thiện hiệu suất kiểm soát khí thải.

Thực tế, luật châu Âu cho phép xe hơi được trang bị công nghệ này, nhưng chỉ khi việc trang bị là "hợp lý để bảo vệ động cơ và để xe vận hành an toàn". Rantos cho rằng các điều kiện vận hành được đề cập trong luật lại khác hẳn với điều kiện sử dụng thực tế ở Áo, nơi nhiệt độ trung bình thường dưới 15 độ C và xe thường được lái ở độ cao trên 1,000 m. Trong những điều kiện vận hành này, xe thải ra nhiều NOx hơn mức cho phép.

Hiện vẫn chưa rõ mẫu xe nào đang được lắp thiết bị này, cũng như có bao nhiêu chiếc đang lưu hành. Thực tế, những thiết bị như thế này không phải chỉ tập đoàn Volkswagen mới có. Do đó, nếu qua vụ kiện này mà luật được thay đổi thì toàn ngành công nghiệp xe hơi chắc chắn sẽ chịu một tác động không nhỏ.

Trong một tuyên bố chính thức, Volkswagen cho biết: "Nếu dựa trên các tiêu chí do Luật sư biện hộ đưa ra, các cửa sổ nhiệt (thermal window) - là thiết bị chúng ta đang đề cập - có trên các xe thuộc tập đoàn Volkswagen vẫn được phép sử dụng. Mục đích của các thiết bị này là để ngăn ngừa nguy cơ hư hỏng đột ngột đối với động cơ. Trong các động cơ chạy dầu hiện đại trên xe Volkswagen, tuần hoàn khí thải chỉ giảm đi ở nhiệt độ dưới 15 độ C.”

CJEU cũng nói rằng ý kiến của cá nhân Rantos không có tính ràng buộc nhưng sẽ được các thẩm phán cân nhắc trước khi đưa ra phán quyết chính thức, có thể trong vòng 2 - 6 tháng tới. Cho đến nay, Volkswagen đã phải bồi thường hơn 26.5 tỷ bảng Anh cho các chủ xe có thiết bị gian lận khí thải (emission-cheating device) kể từ vụ bê bối Dieselgate năm 2015.